Chapter 6: Life Processes - Important Questions & Answers

অক্সিজেন (O₂)

লালটি এমাইলেজ

ATP

উশাহ-নিশাহ বন্ধ হ'ব

কাৰ্বন ডাই অক্সাইড (CO₂)

স্ব-পোষী পুষ্টিত জীৱই নিজৰ খাদ্য নিজে তৈয়াৰ কৰে (যেনে- গছ), কিন্তু পৰপোষী পুষ্টিত জীৱই আনৰ পৰা খাদ্য গ্ৰহণ কৰে (যেনে- মানুহ)।

বায়ুকূপত অক্সিজেন (O₂) তেজত শোষিত হয় আৰু কাৰ্বন ডাই অক্সাইড (CO₂) বাহিৰ হয়।

জাইলেমে পানী আৰু খনিজ লৱণ পৰিবহণ কৰে, আনহাতে ফ্ল'ৱেমে খাদ্য (গ্লুক'জ) পৰিবহণ কৰে।

1. চৰ্বীৰ বৃহৎ অণুক সৰু খণ্ডলৈ ভাঙে (ইমালচিফিকেশ্যন)।
2. আম্লিক খাদ্যক ক্ষাৰকীয় কৰে।

ৰক্তক্ষৰণ বন্ধ নহ'ব কাৰণ অণুচক্ৰিকাই ৰক্ত জমা (clotting) কৰাত সহায় কৰে।

কাৰ্বন ডাই অক্সাইড (CO₂)
পানী (H₂O)
সূৰ্যৰ পোহৰ

হাইড্ৰ'ক্লৰিক এছিড (HCl): খাদ্যৰ পাচনত সহায় কৰে আৰু জীৱাণু ধ্বংস কৰে।
পেপচিন: প্ৰ'টিনক পেপটাইডলৈ ভাঙে。
শ্লেষ্মা: পাকস্থলীৰ বেৰক এছিডৰ ক্ষতিৰ পৰা ৰক্ষা কৰে。

অবাত শ্বসনত অক্সিজেনৰ প্ৰয়োজন নহয়, কিন্তু সবাত শ্বসনত প্ৰয়োজন।
অবাত শ্বসনে কম শক্তি উৎপন্ন কৰে (যেনে ইথানল + CO₂), কিন্তু সবাত শ্বসনে অধিক শক্তি উৎপন্ন কৰে (CO₂ + H₂O + শক্তি)।
অবাত শ্বসন চাইট'প্লাজমত হয়, কিন্তু সবাত শ্বসন মাইট'কন্ড্ৰিয়াত হয়。

নাম: বাঁও অলিন্দ, বাঁও নিলয়, সোঁ অলিন্দ, সোঁ নিলয়।
বাঁও নিলয়ৰ কাৰ্য : তেজক উচ্চ চাপত দেহলৈ পঠায়।

খাদ্যৰ শোষণ কম হ'ব।
পুষ্টিৰ অভাৱ হ'ব。
শক্তি উৎপাদন হ্ৰাস পাব。

সমীকৰণ: 6CO₂ + 6H₂O + সূৰ্যৰ শক্তি → C₆H₁₂O₆ + 6O₂

গুৰুত্ব:
1. গছৰ বাবে খাদ্য তৈয়াৰ কৰে অৰ্থাৎ গ্লুক'জ।
2. বায়ুত অক্সিজেন যোগান ধৰে。
3. CO₂ আৰু O₂ৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰে。

প্লাজমা: তৰল মাধ্যম, খাদ্য পৰিবহণ কৰে।
লোহিত ৰক্তকণিকা: অক্সিজেন পৰিবহণ কৰে。
শ্বেত ৰক্তকণিকা: ৰোগ প্ৰতিৰোধ কৰে。
অণুচক্ৰিকা: ৰক্ত জমা কৰে。

পৰ্যায়: গ্ৰহণ, হজম, শোষণ আৰু বৰ্জন।

(হজম): খাদ্য ৰিক্তিকাত জটিল খাদ্য সৰল অণুলৈ ভাঙে。

1. মূত্ৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব নোৱাৰিব।
2. মূত্ৰ জমা হৈ থাকিব。
3. সংক্ৰমণৰ সম্ভাৱনা বাঢ়িব。
4. বৃক্কত চাপ পৰিব。

প্ৰক্ৰিয়া: তেজ হৃদয়ৰ মাজেৰে দুবাৰ যায়—পালমোনাৰী পৰিবহনত সোঁ নিলয়ৰ পৰা হাঁওফাঁওলৈ গৈ O₂ গ্ৰহণ কৰে আৰু বাঁও অলিন্দলৈ আহে; প্ৰণালীগত পৰিবহনত বাঁও নিলয়ৰ পৰা দেহলৈ গৈ সোঁ অলিন্দলৈ ঘূৰি আহে।

সুবিধা:
1. O₂-যুক্ত আৰু CO₂-যুক্ত তেজ পৃথকে পৃথকে থাকে।
2. দেহত অক্সিজেনৰ যোগান বৃদ্ধি পায়。
3. শক্তি উৎপাদনৰ কাৰ্যক্ষমতা বাঢ়ে。