SEBA Class 10 Science Chapter 13 Notes: Magnetic Effects of Electric Current (বিদ্যুৎ প্ৰৱাহৰ চৌম্বকীয় ক্ৰিয়া) Ultimate for HSLC 2026 | Assamese Medium
Proven SEBA Class 10 Science Chapter 13 Notes Magnetic Effects of Electric Current – Score High in HSLC 2026 with Confidence
Unlock your HSLC 2026 success with SEBA Class 10 Science Chapter 13 Notes Magnetic Effects of Electric Current (বিদ্যুৎ প্ৰৱাহৰ চৌম্বকীয় ক্ৰিয়া). Designed for Assamese medium students, these notes simplify key concepts such as magnetic field lines, Oersted’s experiment, right-hand thumb rule, and electromagnetism. They strictly follow the NCERT Class 10 Science syllabus and deliver what you need for clear understanding and fast revision.
Many students struggle with Chapter 13, but these SEBA Class 10 Science Chapter 13 Notes Magnetic Effects of Electric Current offer diagram-rich explanations, sharp bullet points, and memory-boosting summaries. This powerful study tool builds concept clarity, improves retention, and reduces exam fear—helping you stay ahead of others confidently.
Stop wasting hours on random materials. These SEBA Class 10 Science Chapter 13 Notes Magnetic Effects of Electric Current give you structured content, formulas, definitions, and concept maps—all in one place. Strengthen your preparation by also practicing with Chapter 13 MCQs and cross-checking with the official NCERT book. Use SEBA Class 10 Science Chapter 13 Notes Magnetic Effects of Electric Current to turn confusion into confidence and aim for top marks!
SEBA Class 10 Science Chapter 13 Notes: Magnetic Effects of Electric Current | বিদ্যুৎ প্ৰৱাহৰ চৌম্বকীয় ক্ৰিয়া
✦ চুম্বক কি? (What is Magnet?)
চুম্বক কি? (What is a Magnet?)
যিবোৰ বস্তুৱে লো, নিকেল আৰু কোবাল্ট বা ইয়াৰে নিৰ্মিত বস্তুক আকৰ্ষণ কৰে তাক চুম্বক বোলে।
- চুম্বকৰ দুটা মেৰু আছে - উত্তৰ মেৰু আৰু দক্ষিণ মেৰু।
- এডাল মুক্ত দোলায়িত চুম্বকে সদায় উত্তৰ-দক্ষিণমুৱাকৈ থাকে।
- চুম্বকৰ একেধৰণৰ মেৰুৰ আকৰ্ষণ হয়।
- বেলেগ ধৰণৰ চুম্বকৰ মাজত বিকৰ্ষণ হয়।
- উত্তৰ মেৰু + দক্ষিণ মেৰু = আকৰ্ষণ
- উত্তৰ - উত্তৰ মেৰু = বিকৰ্ষণ
- দক্ষিণ - দক্ষিণ মেৰু = বিকৰ্ষণ
- কোনো চুম্বকৰ একক মেৰু কেতিয়াও সম্ভৱ নহয়।
Illustration of Magnets
✦ চৌম্বক ক্ষেত্ৰ আৰু চৌম্বক বলৰেখা (Magnetic Field and Magnetic Field Lines)
চৌম্বক ক্ষেত্ৰ (Magnetic Field)
চুম্বক এডালৰ চাৰিওফালৰ যি অঞ্চলত চুম্বকডালৰ বল অনুভূত হয়, তাক চুম্বকডালৰ চৌম্বক ক্ষেত্ৰ বোলা হয়।
- ই এটা ভেক্টৰ ৰাশি। মান আৰু দিশ দুয়োটা আছে।
- চৌম্বক ক্ষেত্ৰ এখনত দিগদৰ্শন যন্ত্ৰৰ কাঁটাৰ উত্তৰ মূৰটোৱে নিৰ্দেশ কৰা দিশটোকেই চৌম্বক ক্ষেত্ৰৰ দিশ হিচাপে গণ্য কৰা হয়।
- চৌম্বকীয় ক্ষেত্ৰৰ প্ৰাৱল্যৰ একক - অ'ৰষ্টেড।
- বিদ্যুৎ প্ৰবাহৰ হাৰ বাঢ়িলে চুম্বক ক্ষেত্ৰৰ প্ৰাবল্য বাঢ়ে। আনহাতে কমিলে কমে।
- আকৌ দূৰত্ব বাঢ়িলে চৌম্বকীয় ক্ষেত্ৰৰ মান বা প্ৰাবল্য কমে।
চৌম্বক বলৰেখা (Magnetic Field Lines)
চুম্বক এডালৰ চাৰিওফালে থকা কাল্পনিক ৰেখাবোৰক চৌম্বক বলৰেখা বোলে।
চৌম্বক বলৰেখাবোৰ কিয় বন্ধ বক্র?
কাৰণ, প্ৰচলিত পৰম্পৰাগত চুম্বক এডালৰ বহির্ভাগত চৌম্বক বলৰেখাবোৰ উত্তৰ মেৰুৰ পৰা ওলাই দক্ষিণ মেৰুত প্ৰৱেশ কৰে। আনহাতে চুম্বকডালৰ অন্তৰ্ভাগত এই বলৰেখাবোৰৰ দিশ ইয়াৰ দক্ষিণ মেৰুৰ পৰা উত্তৰ মেৰুলৈ হয়। সেইবাবে চৌম্বক বলৰেখাবোৰক বন্ধ বক্ৰ বুলি গণ্য কৰা হয়।
চৌম্বক বলৰেখাৰ ধৰ্মসমূহ (Properties of Magnetic Field Lines)
- চুম্বকৰ প্ৰত্যেক বলৰেখাই উত্তৰ মেৰুৰ পৰা ওলায় দক্ষিণ মেৰুত প্ৰৱেশ কৰে।
- চুম্বকীয় ক্ষেত্ৰৰ বলৰেখাবোৰ সদায় অৱিচ্ছিন্ন ৰেখা।
- য'ত চৌম্বক বলৰেখাবোৰ ঠাঁহ খাই থাকে তাত চৌম্বক ক্ষেত্ৰখন অধিক শক্তিশালী হয়।
- দুডাল চৌম্বক বলৰেখাই কেতিয়াও কটাকটি নকৰে।
- দুডাল চৌম্বক বলৰেখাই কিয় পৰস্পৰ কটাকটি কৰিব নোৱাৰে? কাৰণ কটাকটি কৰা বিন্দুত দিগদৰ্শন যন্ত্ৰৰ কাঁটাই দুটা দিশ নিৰ্দেশ কৰিব লাগিব, যিটো সম্ভৱ নহয়।
✦ অ'ৰষ্টেডৰ পৰীক্ষা (Oersted’s Experiment)
অ'ৰষ্টেডৰ পৰীক্ষা (Oersted’s Experiment)
হান্স খ্রিষ্টিয়ান অ’ৰষ্টেডে আৱিষ্কাৰ কৰিছিল যে ধাতুৰ পৰিবাহীৰ মাজেৰে প্ৰবাহ চালিত হ'লে তাৰ কাষত ৰখা দিগদৰ্শন যন্ত্ৰৰ কাঁটাৰ বিক্ষেপণ হয়।
- ইয়াৰ পৰাই তেওঁ দেখুৱালে যে - বিদ্যুৎ আৰু চুম্বকত্বৰ মাজত যোগসূত্ৰ আছে।
- তেওঁৰ গৱেষণাই পাছত ৰেডিঅ', টেলিভিছন আৰু ফাইবাৰ অপটিক্সৰ দৰে প্ৰযুক্তিৰ জন্ম দিলে।
- বিদ্যুৎ পৰিবাহী তাঁৰ এডালৰ ওচৰলৈ আনিলে দিগদর্শন যন্ত্ৰৰ কাঁটাডাল কিয় বিক্ষেপিত হয়? কাৰণ পৰিবাহীডালৰ চাৰিওফালে এখন চৌম্বকীয় ক্ষেত্ৰ সৃষ্টি হৈছে বা বৈদ্যুতিক প্ৰবাহে চুম্বকীয় ক্ৰিয়া সংঘটিত কৰিছে।
Illustration of Oersted’s Experiment
✦ মেক্সৱেলৰ সোঁহাতৰ বুঢ়া আঙুলিৰ নীতি (Maxwell’s Right Hand Thumb Rule)
✦ বৃত্তাকাৰ কুণ্ডলী এটাৰ প্ৰবাহৰ বাবে চৌম্বকীয় ক্ষেত্ৰ (Magnetic Field due to a Current in a Circular Coil)
🎁 Coupon Code: Gem100 ব্যৱহাৰ কৰা।
Enroll in Our Class 10 Science Course!
Unlock the full SEBA Class 10 Science Chapter 13 – Magnetic Effects of Electric Current experience with detailed notes, diagrams, solved examples, and expert guidance. Perfect for HSLC 2026 preparation.
Class 10 Science Detail Notes Course FAQs
Course Details
Summary: This course is a complete package for SEBA Class 10 Science. It covers Physics, Chemistry, and Biology chapters with Assamese-medium explanations, diagrams, MCQs, previous year questions, and practice sets—all in one place for HSLC 2026.
Course Benefits
Summary: Get expert-made notes, interactive quizzes, downloadable PDFs, chapter-wise videos, and exam-focused MCQs. Designed for complete understanding and high score in Class 10 SEBA exams.
What You'll Learn
Summary: You will master chapters like Magnetic Effects of Electric Current, How Do Organisms Reproduce, Electricity, Our Environment, and more, with topic-wise videos, animations, NCERT-based questions, and bilingual (English–Assamese) support.
Duration & Format
Summary: Self-paced online course accessible anytime. Notes and videos available 24×7 with lifetime access after enrollment. Study at your own speed!
Who Should Join
Summary: Ideal for Class 10 SEBA students (Assamese Medium), especially those preparing for HSLC 2026. Also suitable for students who want visual learning, practice materials, and full revision help.
Explore More
| Chapter | Resources |
|---|---|
| Chapter 13: বিদ্যুৎ প্ৰৱাহৰ চৌম্বকীয় ক্ৰিয়া | |
| Chapter 8: জীৱই কেনেকৈ বংশবিস্তাৰ কৰে | |
| Chapter 15: আমাৰ পৰিৱেশ | |
| Chapter 3: ধাতু আৰু অধাতু | |
| Chapter 16: প্রাকৃতিক সম্পদৰ ব্যৱস্থাপনা | |
| Additional Resources |
